Sztuka przetrwania – czym jest survival i jakie umiejętności warto rozwijać?
Survival – co to znaczy?
Według najprostszej definicji survival to po prostu sztuka przetrwania w bardzo trudnych, a nawet ekstremalnych warunkach. Podstawy survivalu zakładają poradzenie sobie bez współczesnych udogodnień cywilizacyjnych, a nawet bez podstawowych zasobów, takich jak zapas pożywienia i wody, które należy zdobyć samodzielnie. Do zakresu sztuki przetrwania zaliczają się niezbędna wiedza, przygotowanie fizyczne, umiejętności oraz przygotowanie psychiczne.
Najczęściej survival traktowany jest jako umiejętność przetrwania w naturze, na przykład w lesie, jednak może on równie dobrze dotyczyć przetrwania w innych trudnych sytuacjach, na przykład miejskiej dżungli. Sztuka przetrwania bywa traktowana jako przygotowanie do egzystencji w warunkach ekstremalnych, na przykład na skutek klęsk żywiołowych, ale niektórzy traktują ją jak hobby i wyzwanie. Pasjonaci tej formy spędzania wolnego czasu wybierają się na samodzielne wyprawy według określonego scenariusza, tworząc własne zasady survivalu lub uczestniczą w obozach survivalowych.
Szkoła przetrwania w trudnych warunkach. Który rodzaj survivalu wybierasz?
O tym, jakie umiejętności survivalowe okazują się potrzebne do przetrwania decyduje otoczenie i związany z nim dostęp do zasobów. Zawsze jest on uszczuplony w stosunku do tego, czym dysponujemy w codziennym życiu. W praktyce survival ze względu na warunki środowiskowe i zasady można podzielić na przynajmniej trzy rodzaje.
Survival zielony, czyli sztuka przetrwania w naturze
Ten rodzaj survivalu stawia nacisk na kształtowanie umiejętności niezbędnych do przetrwania w środowisku naturalnym, na przykład w lesie, w górach, a niekiedy w bardziej nietypowym otoczeniu, takim jak pustynia, dżungla, tereny polarne, a nawet środowisko wodne, z ograniczeniem dostępu do suchego lądu. Zielony survival obejmuje przede wszystkim pozyskiwanie wody, pożywienia i innych niezbędnych do przetrwania zasobów, łącznie z budową schronienia i zachowaniem komfortu termicznego. Zielony survival na łonie natury obejmuje także elementy poszanowania i ochrony środowiska naturalnego.
Survival miejski, czyli sztuka przetrwania w miejskiej dżungli
Miejski survival skupia się na przetrwaniu w ekstremalnych sytuacjach, które mogą wystąpić na gęsto zaludnionym terenie na skutek katastrofy naturalnej, ograniczenia dostaw energii i innych sytuacji powodujących utrudniony dostęp do zasobów. W tym środowisku poza brakiem wody, żywności i energii scenariusze survivalowe zakładają także zagrożenia związane z chorobami, brakiem higieny i ograniczone bezpieczeństwo. Scenariusz może zakładać wykorzystywanie zdolności społecznych lub – wręcz przeciwnie – unikania kontaktów z innymi.
Survival militarny – elementy szkolenia wojskowego
Kolejny rodzaj survivalu to survival militarny – prawdziwa szkoła przetrwania w ekstremalnych warunkach konfliktu zbrojnego, bombardowania czy ostrzału artyleryjskiego, a także walki w terenie. Survival militarny bywa elementem szkolenia wojskowego. Do tej kategorii zaliczają się także wszelkie szkolenia specjalistyczne, na przykład szkolenie sanitarne, szkolenie medyczne, z komunikacji niewerbalnej, łącznościowe lub strzeleckie.

Podstawy survivalu – z jakich obszarów składa się sztuka przetrwania
Wydawać by się mogło, że sukces w sztuce przetrwania zależy głównie od sprawności fizycznej. W rzeczywistości równie istotna jest sfera mentalna. Na survival składają się trzy obszary kompetencji:
- wiedza,
- umiejętności,
- emocje.
Gromadzenie wiedzy ma fundamentalne znaczenie w survivalu. To dzięki niej uczestnik jest w stanie opanować niemal każdą sytuację. Wiedza obejmuje gromadzenie kompetencji takich jak rozpalanie ognia w różnych sytuacjach, odróżnianie i odnajdywanie jadalnych dzikich roślin, uzdatnianie wody bez specjalistycznego sprzętu, nawigacja bez kompasu, ocena pory dnia czy zarządzanie zasobami.
Oprócz wiedzy w sztuce przetrwania liczą się także umiejętności, często polegające na wykorzystaniu wspomnianej wiedzy w praktyce. Teoria wymaga treningu. Przykładami umiejętności survivalowych są między innymi budowa schronienia w różnych warunkach, łowienie ryb, pierwsza pomoc, obsługa kompasu i innych przydatnych urządzeń, a także sprawność fizyczna w różnych wymiarach.
Kolejnym istotnym obszarem survivalu, pozwalającym na pełne wykorzystanie własnych możliwości są emocje. Sytuacje kryzysowe lub warunki wyprawy survivalowej dalekie od tego, co mamy we własnym domu stymulują stres i negatywne emocje. Do przeżycia lub egzystencji w trudnych warunkach niezbędne jest ich opanowanie i utrzymanie wysokiego morale.
Podstawy sztuki przetrwania – survivalowy ekwipunek
Survivalowy ekwipunek zależy od przyjętego scenariusza na obozach survivalowych lub samotnych wyprawach. Wszystkie główne odmiany survivalu same w sobie nie wykluczają korzystania z dobrodziejstw cywilizacji, zwłaszcza że do takich możemy przeciw zaliczyć choćby odzież, nóż bądź nawet najskromniejszy zapas jedzenia. Innymi słowy, survivalowy ekwipunek to kwestia indywidualna. Można jednak wymienić jego najczęściej spotykane elementy, do których należą:
- Nóż – często w wariancie scyzoryka multitool
- Krzesiwo – najbardziej niezawodny sposób na rozpalanie ognia
- Sznurek – przydatny do budowy schronienia, innej konstrukcji i napraw
- Sprzęt do uzdatniania wody – jeśli jej zasoby są ograniczone
- Apteczka – pierwsza pomoc to niezwykle ważny element survivalu
- Latarka – trudno poradzić sobie bez źródeł światła
- Odzież – zapewniająca komfort termiczny i ochronę przed wilgocią
- Zapas pożywienia – scenariusze survivalu go nie wykluczają, a racjonowanie żywności to jeden z elementów sztuki przetrwania
Dlaczego warto poznać zasady survivalu?
Sztuka przetrwania może być traktowana jako przygotowanie do sytuacji kryzysowych, na przykład klęsk żywiołowych, konfliktów militarnych czy kryzysu energetycznych. Wówczas związane z survivalem umiejętności zwiększają szansę przeżycia w dobrej kondycji. Survival bywa też traktowany jako wyzwanie – mierzenie się z własnymi słabościami – trening fizyczny i mentalny. Dla niektórych zwolenników survivalu sztuka przetrwania jest po prostu pasją. Wyprawa survivalowa stanowi dla nich interesującą formę spędzania wolnego czasu, która łączy rozrywkę ze zdobywaniem praktycznych umiejętności i kształtowaniem silnego charakteru.
FAQ
Czym sztuka przetrwania różni się od preppingu?
Sztuka przetrwania bywa mylona z działalnością prepersów, ale w rzeczywistości jest po prostu jej bardzo istotnym elementem. Preppersi poza kształtowanie umiejętności przetrwania zajmują się również gromadzeniem zapasów, budową schronienia z wyprzedzeniem i kompletowaniem niezbędnego sprzętu. Survival często traktowany jest jako hobby, podczas gdy preppersi zazwyczaj realnie zakładają wystąpienie sytuacji kryzysowych, a nawet załamanie się cywilizacji. Ponadto szkoła przetrwania polega na poradzeniu sobie z wyzwaniami, zanim nadejdzie pomoc, podczas gdy prepping zakłada, że nowe realia mogą okazać się trwałe.
Survival – co to jest w porównaniu do bushcraftu?
Survival i bushcraft mają wiele cech wspólnych, ale nie są tożsamymi pojęciami. Bushcraft zakłada komfortowe funkcjonowanie w dziczy w harmonii z naturą, nie skupia się na samym przetrwaniu i dopuszcza korzystanie ze zgromadzonych zapasów. Survival to prawdziwa szkoła przetrwania, w której zasoby są ograniczone, wyposażenie bywa minimalne, a uczestnik musi improwizować.
Na czym polega zasada trójek w survivalu?
Zasada trójek to zbiór reguł, wedle których uczestnicy wyprawy survivalowej mogą ustalić hierarchię potrzeb i priorytety. Reguły odnoszą się do tego, jak długo człowiek jest w stanie przetrwać bez określonego zasobu. Zasada trójek prezentuje się następująco:
- 3 sekundy na reakcję po nieprzemyślanej decyzji
- 3 minuty bez tlenu lub w lodowatej wodzie
- 3 godziny bez odpowiedniego schronienia i komfortu termicznego w trudnych warunkach
- 3 dni bez wody
- 3 tygodnie bez jedzenia
- 3 miesiące bez kontaktu z innymi ludźmi
Zobacz podobne wpisy:

